Zihin Gücü Bedensel Engelleri Aşacak mı?

[melleseferi]

ABD’de yayımlanan New Scientist dergisi bilimin sınırlarına ilişkin özel sayısında bedenin yalnızca zihinle kontrol edilmesinde hangi noktalara varabileceğini, yapılan araştırmalar ışığında mercek altına aldı. 2014 Brezilya Dünya Kupası’nın ilk vuruşunu vücuduna “eksoskeleton” (dış iskelet) adı verilen bir düzenek giyen bir felçli gencin yapması planlanıyor. Daha önce birçok prototipi geliştirilen bu düzenek, şimdiye kadar üretilmişlerin en kapsamlısı olacak.
 
Uluslararası üniversiteler ve bilim insanlarının yaklaşık 20 yıldır üzerinde çalıştıkları “Walk Again” (Yeniden Yürü) isimli proje kapsamında hazırlanan dış iskelet, engelli gencin vücuduna göre ve çok hafif materyallerden yapılacak. Proje, ABD’nin Duke Üniversitesi’nde 1960’lara dayanan araştırmalar üzerine şekillendi.
 
2000’li yılların başında Duke Üniversitesi’nde yapılan deneylerde, fareler ve maymunlar beyinlerine yerleştirilen saç teli kalınlığındaki sensörlerle düşüncelere göre hareket etmeyi başardı. Maymunlarla aynı aparata bağlanan bir robot kolun, maymunun kol hareketini eşzamanlı tekrar etmesi sağlandı. Yine geçen yıl maymunların beyin gücüyle özel bir yazılıma ait karakterleri istedikleri gibi hareket ettirmeleri sağlandı. Yazılımda kullanılan her bir karakter farklı elektriksel kodlarla tanımlandı. Vücutları sabitlenen maymunlar, monitördeki karakterleri yapay kollarıyla dokunarak istedikleri gibi kontrol edebildi.
 
Deneyin başarıya ulaşması, dış iskelet düzeneğinin insanlar üzerinde de uygulanabileceğini gösteren en önemli dayanak oldu. Kas gücünün uzuvlar yerine yalnızca zihinle komut edilebilmesinde beyindeki nöron yapısının çok iyi anlaşılması rol oynuyor. Fakat halihazırdaki beyin tarama ve görüntüleme cihazları yeterli donanımda değil. Bu yüzden uzmanlar, önceliklerini nöronlar arasındaki her bir elektriksel sinyalin hızına yetişecek benzer prototipler geliştirme üzerinde yoğunlaştırıyor.
 
Duke Üniversitesi’nden sinirbilimci Gary Lehew, yeni bir sensör cihazı geliştirdi. Mikrotellerden oluşan küp şeklindeki bu cihaz, nöronlar arasındaki aktiviteyi üç boyutlu olarak algılayabiliyor.
 
Cihazdaki tek bir mikrotel dört ila altı nöron arasındaki aktiviteyi kaydedebiliyor. 1000 mikrotelden oluşan cihazla 4 ila 6 bin nöron aktivitesinin takip edilmesi mümkün oluyor.
 
Dolayısıyla bu küp cihazdan birkaç tane beynin karar almadan ve hareket kontrolünden sorumlu frontal ve parietal bölümlerine yerleştirilmesiyle dış iskelete uzuvları esnetme özelliğinin eklenmesi amaçlanıyor. Tüm çalışmalar, dış iskelet tamamlandığında engellinin beyninin bu iskeleti vücuduna ait gerçek bir parça gibi algılaması üzerine şekillendiriliyor.
 
27.08.2012 – Milliyet