Bir de etik kurul ile akraba dışı böbrek nakli yapılıyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Bu yasalara uygun tabi ki. Ama ben bir “kurulun”, nasıl kurulmuş olursa olsun, bir alıcıyla vericiyi dinleyip onların organ alışverişinin etik olup olmadığına karar vermesinin çok zor olduğunu düşünüyorum. İşte “organize suç” bu noktada araya girip, organa ihtiyacı olan kişiyle paraya ihtiyacı olan kişiyi buluşturup, birbirleri hakkında eski arkadaşmış gibi bilgi sahibi olmalarını sağlayıp, etik kurulu bu alışverişin “dostluk zemininde” yapıldığına inandırabilir. Yani birbirine yabancı insanların çok iyi tanışan arkadaşlar gibi etik kurula başvurarak kurulu kandırması mümkün. Bir zamanlar etik kurullar hastane içinde kuruluyordu. O zaman da kurulda incelenmek şartıyla akraba olmayan kişiler arasında organ nakli mümkündü. Biz Tepecik SSK Hastanesindeki ekibimizde aldığımız bir karar gereğince hiç akraba dışı nakil yapmadık. Yani etik kuruldan yararlanmadık. Sonra bir kısmımız İstanbul’a geldik, değişik hastanelere dağıldık. Bu arada etik kurul yapısı değişti, hastane etik kurulu dönemi bitti, “il etik kurulları” çalışmaya başladı. Ama kuralımız değişmedi: Akraba dışı nakil yapmıyoruz. Ben birbirine organ verecek kadar yakın dostluğa ikna olmak için kişileri birkaç yıl boyunca izlemek gerektiğini düşünüyorum. Aslında bir insanın bir diğerine böbreğini verebilmesi için “ortak bir gelecek” lerinin olması gerektiğini, hayatlarının kalanını da “paylaşacak” olmaları gerektiğini düşünüyorum. Bunun olup olmayacağını dışarıdan birisi ya da bir kurul nasıl anlayabilir? Kriter ne olabilir? “Ortak geçmiş” ve “ortak tanıdık insanlar” elbette. Akrabalar arasında bu çoğu zaman vardır, bu nedenle akrabadan böbrek almak söz konusu olduğu zaman ortak bir gelecek beklentisi olduğuna inanmaya hazırım.
Can Varılsüha
Kayseri Engelliler Derneği Telefon 0533 392 33 88
