Evde oturarak para kazanmak

[melleseferi]

Telefonun babadan başvurulup oğula anca bağlandığı yıllarda görüşme yapmak için ahize kaldırılır, çevir sesi beklenirdi. Öyle numarayı çevirip ‘Yes’ tuşuna basayım, karşı taraf numaramı görsün açsın konusunun hayali bile yok! Çevir sesi dediğin de Amerikan yardımı gibi; öyle ha deyince gelmez. Bilakis; en beklediğin anda yok olur.

Çevir sesi alıp numarayı çevirsen de yetmez (telefon tuşlanmaz, çevrilirdi); çünkü genelde numara düşmez (nasıl terim?). Çünkü manyetolu sistem akımı her zaman doğru ulaşmaz. Öyle bir santral sistemidir ki,

bütün bu badireleri atlatıp konuşmaya başlasan da her an bir başka kişi hatta dalabilir. Başlar sen kapat, ben kapatayım kavgası...

Aşina olmayanların gözünde siyah-beyaz kareler canlanmış olsa da bunları yaşadığımız yıllarda Türkiye’ye renkli televizyon, çoklu TV kanalı gelmişti bile...

Yine o yıllarda telefonun ucunda adını bilmediğimiz kişilerle konuşma hadisesi sadece iki koşulda olurdu: bilinmeyen bir numara öğrenme ve ‘telefon bağlatma’. Bir diğer ilginçlik olan telefon bağlatma, temelde kendi başınıza becerebilme ihtimaliniz çok düşük olan bir konuda PTT (telekom lafı bile yok daha) memurunun desteğini almaktı. Ne mi? Şehirlerarası telefon görüşmesi!

Operatör sizden numara ve ismi alır, elinde biriken listedeki sıraya göre de arardı. Kimbilir kaç zaman sonra sizi arar, ‘bağlıyorum’ der ve görüşmeyi başlatırdı. Şehirlerarası görüşmede bağırarak konuşmak adettendi. Adı üstünde; şehirler arası, ses erişmeyebilir.

Sonraları öğrendik ki arada bir insan bulunduğundan dolayı bu ‘bağlatmalı’ görüşmeler normalden daha pahalıymış. Pişman olduk.

Hizmet aldığımız ikinci konuysa bilinmeyen numaralardı. Arardınız 118’i, sıkıntılı bir kadın numarasını aradığınız kişinin isim ve şehrini sorar ve ‘yazın’ derdi. Gazetelerin iki üç yılda bir ısıttığı konulardan biri de bu hattı arayıp piyangoda çıkan numarayı, çocuğuna vereceği ismi ya da maç sonucunu soran enteresan sorular demetiydi.

Bugünse neredeyse satın aldığımız her ürünün paketinde 0800, 444 gibi rakamlarla başlayan ‘çağrı merkezi’ hizmetleri var. Çoğu ücretsiz ve 24 saat çalışıyor. Hatta artık sizin aramanıza bile gerek yok; kimi zaman onlar rastgele arayıp size çok iyi gidecek bir hizmeti pazarlamak için ağızdan girip burundan çıkıyorlar.

Çağrı merkezleri hizmet sektörü pastasındaki büyük dilimlerden biri.

2007 verilerine göre müşteri hizmetleri 327, çağrı merkezi sektörüyse 312 milyar dolarlık bir pazar yaratmış.

Türkiye’de aralarında Türk Telekom, TTNET, Borusan Otomotiv, Pegasus, Teknosa, Vestel, Millenicom, Sushico gibi birçok markaya hizmet veren ve geçen yıl yüzde 300 büyüyen Callpex’ten aldığım bilgilere göre Türkiye’deki pazar 2008 rakamlarıyla 250 milyon dolar seviyesinde. Çoğunluğu 18-24 yaş arasındaki gençlerden oluşan ve 35 bin kişiyi istihdam eden bu sektörün dolaylı faydalarıyla ekonomiye katkısı 375 milyon dolara ulaşıyor.

Callpex ve benzeri irili ufaklı birçok şirket bugün müşterilerine hizmet ve bilgi vermek ya da telefondan satış yapmak isteyen firmalar için çeşitli ölçeklerde yatırımlar yaparak dış hizmetler sağlıyor. Kimi Türk Telekom’un yeni paketlerini pazarlıyor, kimi bankaların kredi kart borçlularını takip ediyor, kimisiyse bir gıda markasının tüketici sorularını yanıtlıyor.

Her ekip sorumlu olduğu şirketlerin içeriğine göre özel eğitim ve bilgilendirmelerden geçiyor. Örneğin Uzakdoğu yemekleri ağırlıklı restoran zinciri SushiCo’nun çağrı merkezi elemanlarına yeni çıkan suşi ve benzeri yiyecekler yollanıyor, bilgilenmeleri sağlanıyor. Ürün satanlara da mümkün olduğu kadar sattıkları ya da destek verdikleri ürünleri deneme imkânı sağlanıyor. Artık bilinmeyen telefon numaralarını bile öğrenmek için konuştuğunuz firma, çevirdiğimiz numaraya göre değişiyor. (ttrehber.turktelekom.com.tr adresini unuttuk demek)

Çağrı merkezi firmalarından hizmet alan sektörlerin başında bilişim, telekomünikasyon, finans ve turizm geliyor.

Henüz emekleme safhasında olmasına rağmen firmalar arası rekabet de yabana atılır cinsten değil. Küçük bir yer tutup 10 telefon bağlatan da, binlerce koltuk kapasiteli, özel yazılım ve donanımlı sistemler kullanan da kendine yer bulabiliyor (bence sağlıklı bir rekabet tarzı bu).

Bu sektördeki en tecrübeli isimler tarafından kurulan bir diğer Türk girişimi Procat ise dünyada bir ilke imza atmış durumda. ‘Çağrı merkezi oteli’ konseptiyle destek hizmeti vermek isteyip altyapı yatırımı yapmak istemeyen firmalara kiralanabilir, esnek, hazır alan kiralıyor (callcenterhotel.com ).

Callpex’in projeleri arasında evde oturan kadınları ve engelli vatandaşları basit bir yazılımla bu sektörün evinden çalışan bir parçası haline getirmek de var. Ekonomi ve istihdama potansiyel etkilerini hayal edebiliyor musunuz?

Bilişim ve iletişim teknolojilerinden en fazla nasiplenen bu iş kolunun esas ilginç öyküleri verimliliği ve karlılığı

yakalamak için zaman, mekan, insan ve teknolojiyi optimize etme yarışında.

O da başka bir yazıya kalsın.

Radikal