FM Sistemiyle İşitme Engellilere Engelsiz Eğitim

[melleseferi]

FM Sistemiyle İşitme Engellilere Engelsiz Eğitim



Akustik şartların elverişli olmadığı yerlerde, konuşan ve dinleyen arasındaki uzaklık etkilerinin azaltılması ve

Kalabalığın ve uğultunun arasında uzaklardan gelen bir sese kulak verelim. Belli belirsiz bazı sözcükler yahut ağız hareketleri dışında çok bir şey anlayamayız herhalde. Kaynaştırmalı eğitimde okuyan işitme engelli öğrencilerin sınıftaki halleri, FM sistemleri kullanmıyorlarsa bundan çok farklı değil.

Dilara Demir, bir Anadolu teknik meslek lisesinde, kaynaştırmalı eğitim kapsamında lise birinci sınıf öğrencisi. Doğuştan işitme engelli olan Dilara, onu ‘18 yıl sonra gelen bir hediye' olarak gören annesinin göz bebeği. Henüz üç aylıkken çocuğunun engelini fark eden Fevziye Hanım'ın yılları doktorlarda, rehabilitasyon ve çeşitli eğitim merkezlerinde geçiyor. İki yaşında ameliyat olan Dilara, işitme cihazıyla duymaya başlıyor lakin öğrenme ve anlama süreci de gerektiğinden dört yaşında ‘anne' diyebiliyor. İlkokulda kendisinin engelli olduğunu bir türlü kabul edemeyen sınıf öğretmeninden dolayı Fevziye Hanım, kızını ertesi sene yeniden birinci sınıftan başlatıyor. Fakat bu eğitim hayatı da Dilara için güçlüklerle dolu. Sınıfın gürültüsü arasında öğretmeni dinlemeye çalışmak, zor duyduğunu anlayabilmek onu okuldan soğutmuş. Ta ki 8. sınıfın ortalarında kullanmaya başladığı FM sistemleri cihazına kadar. Dilara için derslerde anlatılanlar flu bir dünyadan ibaretken, bu cihaz onun artık okula isteyerek gitmesine ve derslerine severek çalışmasına sebep oluyor.

FM sistemleri, bir çeşit alıcı ve vericiden oluşuyor. Akustik şartların elverişli olmadığı yerlerde, konuşan ve dinleyen arasındaki uzaklık etkilerinin azaltılması ve çevre seslerinin karışmamasını sağlıyor. Sesi kaynağından direkt olarak FM radyo dalgaları üzerinden iletiyor. Bunu, izlediğimiz haberlere de benzetebiliriz. Örneğin kamera nasıl mikrofonla bağlantısı sayesinde kalabalıkta sadece anons yapan muhabirin sesini temiz bir şekilde alıyorsa, FM sistemleri de sınıfta konuşan öğretmenin sesinin temiz bir şekilde öğrenciye ulaşmasını sağlıyor. Sistemin iki parçası var: Biri öğretmenin üzerine taktığı verici yani mikrofon, diğeri ise öğrencinin kulağındaki ‘pabuç' denen alıcı. Bu sistem, özellikle kaynaştırmalı eğitimde okuyan işitme engelli öğrenciler için özellikle önemli. Zira çocuk bu cihazla daha iyi duyabiliyor, anlayabiliyor, haliyle daha iyi motive olup daha başarılı hale geliyor. Dilara'nın annesi Fevziye Hanım, kızıyla ilgili, “Duyduğu için daha istekli çalışıyor. Önceden böyle değildi. Şimdi ders çalışırken soruları soruyoruz, o takır takır cevaplıyor.” diyor.

Kaynaştırmalı eğitimde FM sistemlerini kullanmak neden zorunlu olmalı?

FM sistemi eğitimde verimliliği artırmasına rağmen kullanımında zorluklar yaşanabiliyor. Bu aleti orta sonda kullanmaya başlayan Dilara, öğretmenlerinin çoğuna FM vericisini taktırmakta zorlanmış. Pedagojik eğitime sahip olsalar da sınıfındaki işitme engelli öğrenciye nasıl davranacağını bilmeyen öğretmenlere rast geliyor Dilara. Öncelikle aleti takmayı kabul etseler de, genelde unuttukları için o hocalarının peşinde dolanıyor. Tabii bu durum Dilara ve onun gibi birçok FM kullanıcısı öğrencinin psikolojisini olumsuz etkiliyor. Bir de bu ‘ne olduğu belirsiz' cihazı takmayı reddeden, öğrencisine tavır alanlar var. Bu gruptaki öğretmenlerin en meşhur bahanesi radyasyon ve kanser riski. Oysa FM cihazları cep telefonlarından çok daha az radyasyona sahip. Yani öğretmenlerin cihazı kullanmayı reddedecek geçerli bir sebebi yok.

Bunun yanı sıra Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya gibi Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler üyesi olan ülkelerde FM sisteminin eğitimde kullanılması zorunlu. Çünkü bu ülkeler BM Engelli Hakları Sözleşmesi'ne imza atmış. Türkiye de 2009'da BM Engelli Hakları yönergesini onaylamış lakin hâlâ kaynaştırmalı eğitimde işitme engelli öğrencisi olan öğretmenlerin FM sistemlerini kullanması zorunlu değil.

‘Aksesuar' değil ihtiyaç

Dilara Demir, İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği'ne Amerika'dan bir bağışla gelen FM sistemini kullanıyor. Zira ailesinin bu aletin fiyatını karşılaması mümkün değil. Sosyal Güvenlik Kurumu'nun karşılamadığı cihazın vericisi yaklaşık 3 bin, alıcısı da 2 bin liradan başlıyor. Bir öğretmenin üzerinden dikkatli çıkarmaması sonucu Dilara'nın cihazındaki mikrofon kırılmış ve tamirine bin 500 lira gerektiği için şu an Japon yapıştırıcısıyla tutturmuşlar. Bu şekilde idare etmeye çalışıyor Dilara, fakat araya rüzgâr sesi gibi uğultular geldiği için duymakta zorlanıyor. Anne Fevziye Hanım, bu aleti karşılaması için Sağlık Bakanlığı'na bir mektup yazmış. Gelen cevapta ise FM cihazının bir zorunluluk değil ‘aksesuar' olduğu belirtilmiş. “Bu mecburi, bu cihaz olmasa çocuklar öğretmenleri mümkün değil anlamıyor!” diye dertlenen anneye göre, işitme cihazlarına bile ailelere göre çok düşük bedeller ödeyen SGK için FM sistemleri bir ‘lüks'. Öte yandan dernek, Milli Eğitim Bakanlığı'ndan Sağlık Bakanlığı'na kendilerini ilgilendiren 25 devlet kurumuna bunun neden zorunlu olması gerektiğini anlatan dosyalar göndermiş. Fakat bir sonuç alınamamış. Kendisi de bir işitme engelli annesi olan derneğin genel sekreteri Sevgi Yüksel, bu sorunun temelde devletin engellileri sırtında yük olarak görmesinden kaynaklandığını düşünüyor. Bu zihniyetin neden değişmesini istediklerini ise şöyle anlatıyor: “Eğitim materyallerimiz, modellerimizle bize alanımızda hizmet edecek akademik kişiler ve teknolojik cihazlarla donatılırsa bizim engelimiz engel olmaktan çıkar. Çocuklarımız okul hayatlarını devam ettirip kendi mesleklerinde başarılı olur. Devletten aylık 300 lira engelli maaşı beklemek yerine, 3 bin liralık maaşla çalışır devlete 600 lira vergi ödeyecek hale de gelir.”

18.12.2015 - Zaman

Etiketler: ikinci Hayat Barış Sağlıklı nice yıllara kardesim yatış yapilmaz başka bir şey vardır belki porotiyin kaçagi vardır nakil doğum günün kutlu olsun canım sağlık huzur ve mutluluk yakani birakmasin merhaba bu günkü konu başlığımız