Akne nasıl oluşur?

[melleseferi]

TV Kayseri ekranlarında yayınlanan Sağlıklı Günler programının konuğu Acıbadem Kayseri Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Ali Telbisoğlu oldu. Telbisoğlu sık rastlanan cilt hastalıkları hakkında bilgiler verdi.

En sık rastlanan cilt hastalıkları
nelerdir?
 
Akne, sivilce dermatologların polikliğine en çok başvuran hasta diyebiliriz. 3 hastadan bir
tanesi akne şikayeti ile bizim polikliniklerimize başvuruyor ve tedavi
talebinde bulunuyorlar.
 
Akne nasıl oluşur?
 
Akne kronik enflamatuar olan bir rahatsızlıktır. Yani kronik demek uzun süre devam eden,
aylarca, yıllarca sürebilir. Hastalık kronik olduğu için tedavisi de uzun
sürmek zorundadır. Temel prensip aknede tedavinin sürecine uymak ve hastanın
hekimle beraber tedavisini arzulaması ve tedaviye beraber katkı sağlamasıdır. Yani
hekimin bir ilaç vererek göndermesi akneyi tedavi etmez. Alınan ilaçların
düzenli olarak kullanılması gerekir ki yavaş yavaş tedavi sonuç versin.
 
Tedavinin başarılı olmasının % 60-70'inin hekimlerimiz hastaya ait olduğunu söylerler. Hastanın
sabırlı davranması tedavisini tam anlamıyla uygulaması gerekiyor ki başarı elde
edebilsin.
 
Akne rahatsızlıklarında tedaviye yaklaşımımız nasıl olmalıdır? Nelere dikkat etmeliyiz? Neler yapabiliriz?

Akne aslında halk arasında sivilce denilen yağ bezlerinin kronik enflamatuar ve yangılı bir
rahatsızlığıdır. Özellikle bu yağ bezleri bazı etkenler dolayısıyla hormonların
etkisi ile bazı gıdaların etkisin özellikle glisemi indeksi yüksek olan
gıdaların alınmasıyla bu bezler saatler içerisinde, günler içerisinde, aylar
içerisinde yavaş yavaş aktive olurlar. Daha fazla çalışınca bu ünitelerin
içerisinde sebum birikir. Biriken sebum bakteriler tarafından propioni bakteri
aknesi denilen bir bakterimiz var bizim. En çok tetikleyen etkendir. O bakteri
tarafından gıda olarak kullanılır. O bakteri çoğalmaya başlar. Çoğalmaya
başlayınca da akne meydana gelir.

Daha çok hangi bölgelerde görülür?

Yüzde, dekolte de, sırtta ve omuzlara çıkar.

Tedavisinde neler yapılıyor?

Birkaç tedavi yöntemimiz var. Tedaviye aşama aşama ilaçlar vermek gerekiyor. İlk aşamada
hastanın öncelikle yeterince informasyon alması lazım. Hastalığı hakkında nasıl
oluşmuş, ne yapması gerekiyor, nelerden kaçınması gerekiyor gibi. Ondan sonra
tedavi başlar. Temel prensip olarak aknenin şiddetine göre kremler, antibiyotikler,
hormonal ilaçlar ve A vitamini dediğimiz aknede artık son tedavinin en uç
noktası diyelim. Öncelikle akne çok şiddetli değil ise uzun süreli kremler ve
temizleme etkili olabilir. Tabii ki bu ilaçların ve kremlerin birçoğu bazen
tahriş yapabiliyor, bazen cildi kurutabiliyor, bazen ilaçların etken maddelerinden
dolayı güneşe hassasiyet arttığı için tedavi sürecinde olmazsa olmazların bir
tanesi de kesinlikle güneş koruyucu kullanmak gerekir.

Akneler, sivilceler daha çok hangi
yaşlarda karşımıza çıkıyor?

Başlangıç yaşı genelde genç insanlarda adöleson dönemi dediğimiz onikili yaşlarda
başlayabilir. Hayatın bir çok evresine kadar 50-60 yaşına kadar çıkma ihtimali
vardır. Rozase denilen bir çeşit akne var. Erişkin insanlarda çıkar. Aknede
temel çıkış yaşı kesinlikle bir sınırı yoktur. Ama başlangıç yaşı 12
diyebiliriz. Ve adöleson döneminde bu 12-25 yaşı arasında çok daha yoğun çıkıyor.

Ergenlik döneminde çıkan sivilceler,
akneler tedavi edilmesin, bunlar gelip geçici sivilcelerdir, tedavi yapılmasın
gibi duyuyoruz. Bunu yapmak doğrumudur? Özellikle ergenlik dönemlerindeki
sivilcelerde tedavi yapılması gerekiyor mu, ne yapmak gerekir?

Sivilce bir kere çıkmaya başladığı zaman büyük çoğunluk hastalarda sürekli devam edebilir. Çıkan
her sivilce ciltte iz bırakabilir iyileşirken. Akne bir hastalık olarak algılanmak
zorunda ve tedaviye hemen başlanılması lazım. Çünkü bazen kendi kendine iyileşir.
İyileşirken o süreçte cilt iz bırakarak ve leke bırakarak cevap veriyor aknenin
kendisine. Temel prensip aknenin hemen tedavi edilmeye başlanması, gelecekteki
oluşacak izlerin yan tesirlerin minimize olması için çok önemlidir.

Stresle aknenin bir bağlantısı var mıdır?
Ya da gıdalarla bir bağlantısı var mıdır?

Sivilce özellikle bir kaç etken dolayısıyla artar. Bunların başında gelen hemosa strestir. İki adölesan döneminde başladığı için hormonal değişiklikler akneyi artırır. Üç glisemi endeksi yüksek
olan gıdalar insülin hormonunun ani yükselmeleri ve onun aracılığıyla da groft
hormonunun, büyüme hormonunun aşırı artmasıyla oluşan bir sorundur.

Glisemik indeksi yüksek olan gıdaların alınması akneyi kesinlikle tetikler. Baharatlar,
acılı, ekşili gıdalar uyarır. Beslenirken çikolata veya şekerli gıdaların
tüketilmemesi gerekir.
 
Aknesi olan hastaların ya da akne
olmaması için toplumdaki bireylerin ne yapması gerekir?

Akne genellikle genetik yatkınlıkla da ortaya çıkabiliyor. Herkeste çıkmıyor. Akne bir kere
başladığı zaman ciddiye alınması öncelikle bir dermatologa uğranıp önerilerinin
alınması ve aknenin kesinlikle maniplasyona uğratılmaması lazım.Siz akneyi
sıkarak travma meydana getirirseniz cilt travmaya iz yaparak ve leke yaparak
cevap verir. Aknenin kesinlikle sıkılmaması gerekir, antibiyotiklerle ve
kremlerle tedavi edilmeye çalışılması lazımdır.

Alerjik hastalıklara yaklaşımımız
nasıl olmalıdır?

Alerjik hastalıklarda akne gibi dermatolojik polikliniklere en sık başvuran hastalık
grubuna girebilir. Akneyi birinci sıraya alırsak alerjik rahatsızlıklar ikinci
sırada gelir.

Alerjik rahatsızlıklar yüzde nasıl bir
etki yapar?

İlk olarak alerjik hastalıklar karşımıza ürtiker olarak çıkar. Yani vücutta kabarık ve
kızarıklıklar olarak çıkar. Özellikle üç aydan fazla sürdüğünde bu kronik hal
alır ve mutlaka alerjik rahatsızlıkların sebebi araştırılması lazımdır. Mesela
troid hastalıkları alerjik hastalıklarıyla beraber ortaklaşa girebilirler. Alerjinin
ciddiye alınması lazımdır. Sebebinin de araştırılması gerekir.

Alerjik hastalıkların tedavisinde
neler uygulanıyor?

Tedaviyi sebep taramasından sonra sebebe yönelik tedaviler verilebilir. Alerji tedavisinde
uzun süre anti alerljik ilaç dediğimiz anti histaminikler kullanılması gerekir.
Bu kullanma süresi de iki aydan iki yıla kadar sürebilir.

Cilt enfeksiyonları nedir, nasıl bir
rahatsızlıktır?

Cilt enfeksiyonları yoğun olarak polikliniklerimize başvuran hastalıklar
grubuna girerler. Aslında halk arasında iltihap denen şeyler; bunlar bir çok
bakteriler mantarlar sebep olabilir. Bakteri enfeksiyonları akut şikayet
yaparlar. Kızarıklık ve şişlik olarak kendini gösterirler. Mutlaka antibiyotiklerin
lokal ve ağızdan olması kaydıyla kullanılması lazımdır.

kayserikenthaber.com