Fenilketonüri hastasına yaşam boyu diyet

[melleseferi]

Türkiye’nin fenilketorünin en yaygın görüldüğü ülkelerden biri olduğunu biliyoruz. Hastalığın erken teşhis ile tedavisi mümkün. Ülkemizde pek çok fenilketonüri takip ve tedavi merkezleri bulunuyor. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Hacettepe Tıp Fakültesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Beslenme ve Metabolizma Bilim Dallarında ve birçok yeni açılan merkezde bu hastalığın taraması ve tedavisi yapılıyor.

Diyet tedavisi ne kadar devam edilmeli?

Bugünkü bilgilerimize göre diyet tedavisi yaşam boyu olmalıdır. Yeni doğan döneminde diyet tedavisine alınmış fenilketonürili hastalarda yetişkin olduklarında diyeti bıraktıklarında algılamada güçlük, dikkatte azalma görülmüştür.

Diyet tedavisinin amacı nedir?

Kanda biriken ve beyin için zararlı olan, besinlerde doğal halde bulunan proteinin sindirilmesi ile açığa çıkan fenilalaninin kısıtlı olarak hastaya verilmesidir. Fenilalanin büyüme ve gelişme için gerekli olan bir protein türüdür.

Fenilketonürili bebekler anne sütü alabilirler mi?

Anne sütü bebeklerin büyümesi ve gelişmesi için gerekli olan bir besindir. Hatta ilk 6 ay bebekler anne sütü ile beslenmelidir. Fenilketonürili bebeklerde anne sütü ile birlikte fenilalaninsiz karışımlar (tıbbı mamalar) kullanılarak, kan fenilalanin değerleri yakın takip edilerek beslenebilirler.Yapılan çalışmalar yaşamın ilk yıllarında anne sütü alan fenilketonürili bebeklerde büyüme ve mental gelişimin daha iyi olduğunu göstermektedir.

Hastaların diyetleri farklı mıdır?

Diyet her hasta için farklıdır. Hastanın boyu, yaşı, vücut ağırlığı, fenilketonürinin tipi ve kan fenilalanin düzeyine göre diyet değişmektedir.

Hastalar neler yemeli?

Fenilketonürili hastaların diyet tedavisinde diyetin protein, enerji, vitamin, mineral ve fenilalaninden yeterli ve dengeli olması gerekir. Bu yüzden diyet tedavisinde tüketilmemesi gereken besinler, serbest besinler, sınırlı miktarlarda tüketilecek besinler (tartarak verilecek) , düşük fenilalaninli tıbbi besinlerin aile tarafından ve büyümekte olan fenilketonürili hasta tarafından bilinmesi gerekir.

BESLENME KILAVUZU

YASAKLAR

• Süt ve süt ürünleri 

• Yumurta

• Et ve et ürünleri 

• Hayvanın iç organ etleri 

• Normal ekmek

• Kuruyemişler

• Kurubaklagiller 

• Hazır gıdalar 

• Aspartam ve fenilalanin içeren bütün içecek, sakız, yiyecekler.                                                       

SERBEST BESİNLER

Mısır nişastası, sade lokum, sade akide şekeri, çay, ıhlamur, adaçayı, sıvıyağlar, çay şekeri, elma suyu, komposto  suyu, gazoz, kolalı içecekler.

LİMİTLİ TÜKETİLECEKLER

Bütün sebzeler, bütün meyveler, bütün unlu gıdalar, zeytin, margarin, tereyağ,  bal, pekmez.

Star Gazete