Engelli Psikolojisi

[melleseferi]

Dolunay Derneği Başkan Yardımcısı ve Engelliler Birim Başkanı Faruk Ocak, insanın psikolojik gelişiminin aile, çevre, toplum, kültür, gelenekler, ekonomik ve sosyal durum v.b. unsurların etkisi altında şekillendiğini söyledi.


Ocak, “Bir kişinin psikolojik yapısını tahlil ederken öncelikle çevresel etkiler ve başından geçen tecrübeler göz önünde tutulmalıdır. Tabii ki şahsi özellikler ve karakterlerde belirleyici etmenleri oluşturur. Engellilerin davranış, algı ve toplumla ilişkilerinde engelin etkileri görülmektedir. Engellinin sahip olduğu psikolojik değerleri doğru anlayabilmek için genel etkenler yanında engelin getirdiği farklılıkları da araştırmak gerekir. Şöyle ki Doğuştan engelli olanlar ile sonradan engelli olanlar, kısmen engelli olanlarla tam engelliler, engeline rağmen ihtiyaçlarını karşılamada başkalarına ihtiyaç olanlar ile kendilerine yetebilenler aynı etkilere maruz kalmadıkları için ruh dünyasındaki yansımaları da farklı olabilmektedir.” dedi.


Engelli bireyin yaşadığı ailede hakim olan tutum ve tavırlar da psikolojik yapının şekillenmesinde önemli rol oynadığını belirten Ocak, “Ailesinde engelli bireyi sağlıklı bir şekilde kabul edenlerle onu dışlayan, yok sayan, küçümseyen, azarlayan, onu kullanarak çıkar elde etmeyi düşünen, aşırı şımartan, her dileğini sorgusuz yerine getiren ebeveynin davranış kalıpları genç dimağ üzerinde kalıcı tesirler bırakacaktır. Engellinin eğitim durumu, hayat anlayışı ve beklentileri, çevresel tesirler, ekonomik durumu ve karakter özellikleri de davranışları ve değer yargıları üzerinde değişik oranlarda etkilidir. Ben psikolog, sosyal hizmet uzmanı veya rehberlikçi olmadığım halde bu konuyu gündeme getirme ihtiyacı hissettim. ümit ediyorum konunun uzmanı olan kişiler engelli psikolojisi üzerine aydınlatıcı bilgi ve öneriler sunarak beni yanıltırlar. Biliyorsunuz bizler toplumda kısa zamanda dikkati çeken ve kişinin hafızasında hemen bir yer oluşturabilen kimseleriz. Eğer biri olumlu bir engelli imajı edinmişse onu kolay değiştirmiyor. Bunun yanında bizleri dar kalıplarda ve kendisinden çok farklı bir mahluk olarak görenler de pek fazla. Milyonlarca engelli ve yakınının toplumun engelliler hakkındaki kanaatinin pekişmesinde ne tür bir rol oynadığını doğru bir şekilde ortaya koymak zorundayız. Daha sonra yanlış eğilim, bilgi ve yorumların düzeltilmesi için elimizden gelen gayreti göstermek boynumuzun borcudur. Aksi halde her engelliyi potansiyel dilenci, çıkarcı, çalgıcı veya hafız… sayan toplumun bize biçtiği rolü ister istemez kabullenmek zorundayız. Yada bakışlardaki acımadan dolayı kafeslerimizi terk etmek istemeyiz.” diye konuştu.


Ocak, daha sonra şunları söyledi:

“Öte yandan bazı kötü imajları silebilmek en azından azaltabilmek için dernek olarak, vakıf, okul, grup gibi sosyal oluşumlarda ciddi ve sistemli çalışmalar yapmak zorundayız. Peki bu konuda elimizde sağlıklı tahlil ve çözüm önerileri var mı? Tabi ki bunları oluşturması gerekenler bizleriz. Gerçi örgütlerimizin bu tür gelir getirici olmayan faaliyetlere ne kadar eğilecekleri şüpheli. Belli olmaz belki kimileri meseleye sahip çıkar dertlerimiz biraz olsun azalır. Ben bütün sıkıntıyı maddi düzey veya sosyal statüde görmediğim için bu tür küçük ve cazip olmayan sahalarda da bir şeyler yapılması gereğine inanıyorum da... Öncelikle ele almayı planladığım konular: Engelli çocuk ne tür bir aile ortamında en sağlıklı bir şekilde yetiştirile bilir; Engelli ebeveynin engelsiz çocukları hangi problemlerle karşılaşmaktadır ve çözümleri nelerdir? arkadaşlarımız iş hayatında ve yaşadığı çevrede nasıl bir sorunlarla karşılanmaktadır? Onlara iş verenin ve iş arkadaşları hangi gözle bakmaktadır? Acaba bizden sonra “gelmesini istemediğim”; Ama herkesin bir engelli adayı olduğu dünyada bizden sonraki nesil bizim sayemizde rahat mı edecek sıkıntı mı çekecek? Gelin halkımızı uyarıcı ve eğitici mahiyette konferans veya toplantılarla engellinin topluma intibakı ve etkin katılımında en rasyonel yolu bulmaya çalışalım. Benim gibi sorunu yaşayarak öğrenen amatörlerdense konuya hakim ve uzman kişilerin meseleye ciddi bir şekilde sahip çıkmalarını bekliyorum ve bu hayalin gerçekleşeceği günü görebilmeyi umuyorum, Tabii ki sorunu sosyal bir olgu olarak görebilen olursa...”

(BA-BA-S) KARS (KHA)

Kars Haber