(http://www.yasadikca.com/Client/Image/Upload/Article/untitled-12(46).gif) (http://www.melleseferi.com/)
İlk doğduğu hafta bile ağlayarak konuşmaya hazırlanan bebek, bir yaşını doldurduğunda konuşmaya başlayabilir. Bir iki kelime ile konuşmaya adım atan bebekler, iki yaşında basit cümleler kurabilir. Her anne babanın istediği şey çocuğunun konuşup derdini anlatabilmesidir. Çünkü çocuğun derdini anlayamamak hem bebeğe hem de ebeveyne sıkıntı verir. Bu yüzden bebeğinin konuşmaya başladığını hayal etmek bile anne ve babalar için çok güzeldir. Ağzından ilk çıkan kelimeler çok kıymetlidir, ilk kime seslenildiği çok önemlidir... Çocuğun geç konuşmaya başlaması ailelerin panik yapmasına neden olur... Uzmanlar çocuğun 12-18 ay arasında konuşmaya hazır olduğunu söylerken gelişimin 1-2 kelime artarak sürdüğünü ifade ediyorlar.
1. haftada ağlarken bile, konuşma için gerekli alıştırmaları yapmış olur. Kısa ve derin soluk alır, ağlama sırasında ses çıkartmak için gerekli ağız hareketleri yapar. Ses ve solunum düzenleme becerisi gösterir.
2. haftada ağlamada düzensiz aralıklarla devam eder, uykusu geldiği zaman ağlar.
3. haftadaağlamada azalma görülür.
4. aydan sonra da gece uyurken ağlama azalır.
2. ayın sonundan itibaren cıvıldama, guk gibi rahat, mutlu olduğunu hissettirdiği sesler çıkarır.
3. ayın sonunda yüksek sesle gülebilir, annenin sesine yönelebilir. A - gu gibi sesli- sessiz anlamsız harflerden oluşan bileşimler oluşturur.
6. ayda annenin sesini uzaktan duyar ve yönelir. Yalnızken veya kalabalıkta tek heceli, iki heceli, şarkımsı hoş, uyumlu sesler çıkarır. Tüm insan seslerine aynı tepkiyi verir. Seslerle yüz arasında bağlantı kurabilir. Arkası dönük duran anne veya babadan gelen sesi tanır ve ayırt eder. Oynarken güler, neşeli çığlıklar atar. Kızınca, sinirlenince bağırır. Annenin değişik ses tonlarına tepki verir.
6- 9 ay arası hecelemeye başlar. Ba, ma, ta gibi anlamsız sözcükler söyler. Kendi sesini dinlenmekten hoşlanır, kendine güler. Kalabalıkta sesler çıkarır, kendileriyle konuşulunca iyi seslendirme yaparlar. Çocuklara şarkı, ninni söylenirse konuşma ritmini yakalar, daha çabuk ve kolay konuşurlar.
9-11 ay arası her günkü seslere, özellikle insan sesine ilgi gösterir. İlgi çekmek için bağırır, dinler, tepki verir. Hayır, yapma, bay bay sözlerini anlar. Dudaklarını şapırdatır, köh -köh sesleri çıkarır, cıvıltılı sesler çıkarır. Kulağının +1 m uzaklığından uygulanan seslere yöne göre tepki gösterir. İşitme engelli çocuklar bu ayda anlaşılabilir. Fiiller hareketle anlatılabilir. Uzakta, burada gibi... El- kol hareketleri ve sesle eşyaları isteyebilir. Hayır sözcüğünü anlar.
12. ayda kendi adını bilir, seslenince döner. Ses tonunu durmadan yüksek sesle konuşabilir. Sesli harfleri daha çok kullanır. Aile bireylerinin ismini bilir. Pisi pisi, hav hav gibi kavramları anlar, el çırpma, onu bana getir gibi kavramları anlar. Derdini anlamlı sözcüklerle anlatabilir, su ver gibi, süt, su gibi kelimelerle istediğini belirtir. Cisimleri sembollerle anlatır. Düt düt, çuf çuf gibi...
18. ayda basit sorular sorar, tek sözcükle ifade eder. Olmaz, onun, benim gibi kelimeleri söyler. Konuşma ritmini, konuşmada sırasını bilir, konuşanın yüzüne bakar. Söylenenlerin çoğunu anlar, talimatları yerine getirir. Kitabından ve kullandığı objelerden çoğunu tanır. Yaklaşık olarak 50 sözcüğü kullanabilir. Konuşma ve paylaşmaya yatkın aile ortamında dil gelişimi hızlıdır. Konuşma için baskı yapılmamalı ama onunla konuşulmalıdır. Oyuncakları verirken adı söylenebilir. Bebek dili kullanmayın, bir obje için iki isim kullanmasına neden olabilir. Resimlerin adını söyleyebilir zarf ve sıfatlarla tanışır.
2 yaşında, konuşma yabancılar tarafından anlaşılabilecek düzeydedir. Çok fazla sözcüğü anlar, ancak az sözcük kullanır, îki sözcükle cümle kurabilir, karşılıklı konuşur, kim, ne, niçin sorularını sorar. Heyecan, coşku durumlarında "kekeleme" yaygın olabilir.
2,5 yaşında 200 kadar sözcük kullanabilir, çocuksu telaffuz görülebilir. Kim, ne sorularını sorar. Ben, sen zamirlerini doğru kullanır, iki eşyayı kullanışına göre anlatabilir. îki sıfatı tanır.
3 yaşında cümleler gramer açısından oturmaya başlar. Düşünceler arasında neden- sonuç ilişkisi kurabilir. Dinlenip, dinlenmediğini bilmeden konuşur.
300 kelime bilir, kendi kendine uzun uzun konuşabilir, yeni kelimelere ilgi duyar, "ve" nin anlamını keşfeder. Ben, sen şimdiki ve gelecek zamanı anlatan kelime ve kavramların bilincindedir. Zamir ve bazı basit edatları uygun biçimde kullanmaktadır. Renk adlarmı öğrenir, ama renk ile adını eşleştiremez. Beyaza yeşil diyebilir.
4 yaşında dil bilgisi kurallarına uyarak konuşur, konuşması anlaşılabilir. Neden, niçin, nasıl, nerede, ne zaman sorularını sık sık sorar. Uzun hikayeler dinleyebilir, gerçekle düşü karıştırabilir. Rüyasında gördüğü sarı arabasını uyanınca evde arayabilir. Şiiri, şarkıyı ezbere okuyabilir.
5 yaşında hep konuşmak ister, uzun cümle kurmak ister, sorular sorar. Niçin böyle, nasıl kalemle yazılır v.b... Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur. Olayları, hikayeleri konu sırasına göre anlatır. Neden, niçin ile ilgilenir. Düşünür, kendi kendine değiştirir. Hiç planlar, söyler.
23.06.2012 – Yeni Asır
Özgürlüğünüzün Başladığı Nokta
Engelliler Haber ve Bilgi Gazetesi
Engelsiz Bir Dünya için Erciyes Bizde VARIZ Gazetesi
www.melleseferi.com (http://www.melleseferi.com/)